MATERIAŁY, KTÓRE ZMIENIŁY OBLICZE MIAST
Drewno w technologii CLT
Drewno jako najbardziej przyjazny człowiekowi materiał naturalny od lat służyło do stawiania domów. Jednak ze względu na łatwopalność zostało wyparte przez wszechobecny dziś beton, który niestety odpowiada za wysoką emisję dwutlenku węgla.
Odpowiedzią na wieloletnie poszukiwania firm technologicznych produktu, który może zastąpić beton jest rewolucyjna technologia CLT, pozwalająca na wielki powrót domów drewnianych i to także w wersji wielkogabarytowej.
Technologia CLT – czym jest i jak powstała?
Technologia CLT, czyli Cross Laminated Timber to drewno klejone krzyżowo. Powstaje z ułożonych naprzemiennie i klejonych 3, 5, 7 lub 9 warstw desek, co nadaje powstającej konstrukcji sztywności i wytrzymałości. Tworzone w ten sposób panele mogą osiągać wymiary 3,25 m x 16 m i mieć grubość uzależnioną od potrzeb architektonicznych budynku. Do łączenia warstw używa się klejów melaminowych lub poliuretanowych wolnych od formaldehydu i całkowicie bezpiecznych dla człowieka i środowiska. Klejenie drewna następuje w prasach hydraulicznych lub próżniowych, gdzie dzięki odpowiedniemu dociskowi uzyskuje się trwałe połączenie adhezyjne.
Technologia CLT w Polsce jest nowością, ale w zachodnich krajach europejskich była znana już wcześniej. Opracował ją francuski inżynier Pierre Gauthier jeszcze w 1947 roku, ale dopiero w latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku po dopracowaniu zyskała popularność.
Dzisiaj uznana i rekomendowana przez FPInnovations stosowana jest na całym świecie do budowy domów, w tym także budynków wielkogabarytowych, takich jak drewniane wieżowce.
Drewno w technologii CLT – charakterystyka
CLT zachowuje wszystkie zalety naturalnego drewna, a dzięki technologii krzyżowego klejenia warstwowego zyskuje nowe cechy dające mu przewagę nad betonem i stalą w budownictwie. Oto najważniejsze z nich:
- szybkość wznoszenia stabilnych i trwałych budynków
Komponenty do budynków w tej technologii powstają na specjalnych liniach produkcyjnych na podstawie precyzyjnych opracowanych komputerowo projektów. Z linii produkcyjnej schodzą gotowe ściany, które na miejscu łączy się stalowymi łącznikami w całość. Są dużo lżejsze od konstrukcji betonowych i nie wymagają tak solidnych jak one fundamentów. Przyspiesza to czas wznoszenia budynków, które dzięki krzyżowemu klejeniu warstw zyskują dużą sztywność, wytrzymałość i trwałość.
- odporność na ogień i trzęsienia ziemi
Drewno w technologii CLT wykazuje wysoką odporność ogniową, lepszą niż konstrukcje betonowe, czy stalowe. W razie pożaru zwęglona zewnętrzna warstwa odcina dopływ tlenu, co sprawia, że dalszy proces spalania postępuje bardzo powoli. Mimo nadpalenia panele zachowują wytrzymałość nawet w wysokiej temperaturze.
Co ciekawe, przeprowadzone badania potwierdzają, że panele CLT wykazują także dużą odporność na trzęsienia ziemi dzięki sprężystości drewna i łączeniu komponentów śrubami. Przykładowo budynek o 7 kondygnacjach jest w stanie wytrzymać silne trzęsienie ziemi o amplitudzie 7,5 w skali Richtera.
- dobra izolacyjność termiczna
Drewno jako naturalny izolator posiada lepsze właściwości izolacyjności termicznej i pojemności cieplnej niż żelbet czy cegła. Poziom przenikania ciepła określa współczynnik U. Im jest mniejszy, tym mniej ciepła ucieka na zewnątrz. W minimalnej o grubości 11 cm 5-warstwowej ścianie CLT wskaźnik U wynosi 0,9 W/m2K, Tej samej grubości żelbet ma dużo wyższy współczynnik U, bo aż 4,2 W/m2K.
W grubszej ścianie CLT mającej 24 cm U jest jeszcze mniejsze i wynosi niecałe 0,5 W/m2K, a w żelbetowej tej samej grubości 3,4 W/m2K. Oznacza to, że drewno CLT zatrzymuje więcej ciepła niż żelbet i można z niego budować cieńsze ściany, co pozwala zwiększyć powierzchnię użytkową.
Nadaje się też do stawiania domów pasywnych i energooszczędnych.
- pozytywny wpływ na zdrowie ludzi i środowisko
Drewno klejone krzyżowo zapewnia w domu swoisty mikroklimat. Zachowuje wszystkie właściwości naturalnego litego drewna, ponieważ kleje stanowią jedynie 1% składu. W razie nadmiaru wilgoci wewnątrz chłonie ją i oddaje na zewnątrz. W przypadku nadmiernego spadku wilgotności i suchości powietrza we wnętrzu drewno oddaje mu wilgoć.
Te właściwości regulacji wilgotności zapewniają idealne warunki do życia. Co ciekawe, drewno ma także pozytywny wpływ na środowisko. Nie emituje dwutlenku węgla, lecz go magazynuje, a do tego jest materiałem w pełni odnawialnym. Cała produkcja CLT ogranicza do minimum odpady, a te, które powstają zostają przerabiane na pellet.
Niezależnie od zalet technicznych budynki wznoszone w technologii CLT prezentują się estetycznie wizualnie i dają duże możliwości aranżacyjne architektom. Można je barwić i wykańczać zgodnie z koncepcją projektanta. To niewątpliwie prawdziwie rewolucyjny materiał w budownictwie, który może zmienić obraz miast przyszłości. Obecnie w tej technologii już powstają na świecie nawet wielopiętrowe wieżowce.
